کیفیت و خلوص آب دو پارامتر مهم در موفقیت عملیات شستشو با واترجت صنعتی میباشند. در استاندارد SSPC-SP 12/NACE No.5 مرتبط با آماده سازی سطح و شستشوی فلزات با استفاده از جریان آب پرفشار پیش از پوششدهی مجدد بیان شده است که در شستشوی فشار قوی استاندارد کیفیت و خلوص آب باید در حدی باشد که خود موجب تحمیل آلودگی بیشتر به سطح تحت شستشو نشود و آب مورد استفاده نباید حاوی رسوبات مخرب برای دستگاه شوینده فشار قوی باشد. اما چگونه میتوان تشخیص داد که در نواحی فاقد دسترسی به آب آشامیدنی، آب محلی برای استفاده در واترجت صنعتی مناسب است یا نه؟
اهمیت کیفیت آب هنگام استفاده از واترجت صنعتی
امروزه استفاده از واترجت صنعتی در بسیاری از عملیات آماده سازی سطح بعنوان روشی قابل قبول و باکیفیت ترجیح داده شده و جایگزین روشهای ساب پاشی سنتی از جمله سندبلاست خشک میشود. استفاده از واتر جت صنعتی در عملیات آماده سازی سطح در مقایسه با روشهای ساب پاشی قدیمی دارای مزایای متعدد از جمله هزینه کلی کمتر، سازگاری بیشتر با محیط زیست و شستشوی سطح همزمان با لایه برداری است. اما استفاده از کارواش صنعتی یا جت واتر از سوی بسیاری از ناظرین و مصرف کنندگان نهایی همچنان بعنوان روشی جدید در نظر گرفته میشود و سوالات بیشماری پیرامون آن وجود دارد. یکی از سوالات مطرح در این صنعت آن است که کیفیت آب مورد استفاده در واترجت صنعتی باید در چه حدی باشد که خود موجب آلودگی سطح نشود؟
این سوال دارای دو بخش است:
۱- کیفیت آب باید در چه حدی باشد تا بر طول عمر پمپ واترجت صنعتی تاثیر نامطلوب نداشته باشد؟
2- کیفیت آب باید در چه حدی باشد تا بر سطح پرداخت شده تاثیر نامطلوب نداشته باشد؟
پاسخ بخش اول آن است که هر تولیدکننده واترجت صنعتی دارای استاندارد خاص خود برای کیفیت آب ورودی به پمپ است. بسیاری از تولیدکنندگان آب آشامیدنی را بعنوان منبع آب مجاز برای دستگاه خود معرفی میکنند و بطور کلی تمام دستگاههای واترجت صنعتی نیازمند فیتلر مکانیکی برای فیلتراسوین رسوبات به کوچکی ۵ یا ۱۰ مکیرون میباشند. این حد از فیلتراسیون تمامی ذرات سخت موجود در جریان آب ورودی را از آن جدا خواهد کرد. آب آشامیدنی به صورت آب قابل مصرف توسط انسان تعریف میشود. بهرحال، این فیلتراسیون املاح حل شده در آب را از آن جدا نمیکند. البته این املاح چون در آب حل شده اند اصولا نمیتوانند به پمپ دستگاه آسیب وارد کنند. در حقیقت املاح حل شده از پمپ عبور کرده و همراه با جریان آب پرفشار بر روی سطح پرداخت شده پاشش میشوند. اگر از آب شهری قابل شرب استفاده شود، مقدار املاح حل شده در حدی نیست که باعث آلودگی سطح پرداخت شده شود. همچنین با توجه به فیلتر مکانیکی دستگاه واترجت صنعتی، مشکل وجود ذرات سخت در آب و آلودگی شدن سطح تحت پاشش با آنها نیز وجود ندارد.
پاسخ به سوال دوم اندکی پیچیدهتر است. هنگام استفاده از واترجت صنعتی در عملیات آماده سازی سطح، آنچه اهمیت دارد ظاهر سطح، پروفایل ایجاد شده، میزان آلودگیهای غیرقابل مشاهده همانند روغن، گریس، نمکها و سایر مواد مخرب است نه کیفیت آب. یعنی اگر سطح شستشو شده با آب پرفشار در پایان عملیات از لحاظ مشخصههای ذکر شده در محدود استاندارد بود، کفایت میکند و نیازی به حساسیت بیش از حد در مورد کیفیت آب نیست.
تاثیر سختی آب بر واترجت صنعتی
همانگونه که ذکر شد در اکثر تولیدکنندگان دستگاه واتر جت صنعتی آب قابل شرب را بعنوان منبع آب مجاز برای دستگاه خود معرفی میکنند. درجه بندی شدت میزان سختی آب استاندارد مشخصی ندارد و در نقاط مختلف جهان متفاوت است. اگر میزان نمک های کلسیم و منزیم در آب بیش از ۶۰ میلی گرم در لیتر باشد، آب اندکی سخت بوده و اگر این میزان به ۱۸۰ میلی گرم در لیتر و بیش از آن برسد آب کاملا سخت است. اگر آب مورد استفاده با واترجت صنعتی سخت تر از حالت نرمال باشد میتواند مشکلات زیر را ایجاد کند:
۱)سختی آب میتواند موجب استهلاک زود هنگام بخشهای مختلف کارواش صنعتی شود. هنگامی که آب سخت با سرعت بالا در بخشهای مختلف واترجت صنعتی حرکت میکند، مینرالهای موجود در آن موجب آسیب بسیار جزئی میشوند که میتواند در طولانی مدت باعث آسیب دیدگی جدی دستگاه شود.
۲)مینرالهای موجود در آب همچنین میتوانند در اثر حرارت واکنش انجام داده و به کربنات کلسیم جامد تبدیل شوند. این ماده غالبا تحت عنوان رسوب آهکی شناخته میشود و انباشت آن میتواند باعث گرفتگی جدی یا سایر انواع آسیبدیدگی در واترجت صنعتی شود.
۳)سختی آب همچنین میتواند تاثیرگذاری هر نوع ماده شوینده را محدود کند زیرا مینرالهای آب سخت بر روی واکنش شیمیایی عامل تاثیرگذاری مثبت مواد شوینده اثر گذاشته و در آن اخلال ایجاد میکنند.
تاثیر آب کاملا خالص بر واترجت صنعتی
همچنین جالب است که توجه شود استفاده از آب دیونیزه یا آب کاملا عاری از هر گونه یون نیز میتواند برای دستگاه مخرب باشد. مشاهده شده است که آب کاملا خالص میتواند بسته به ترکیب اجزاء داخلی پمپ باعث آسیبدیدگی برخی از آنها شود. فاکتور دیگری که باید به آن توجه شود گازهای موجود در آب است. حبابهای هوای میکروسکوپی تحت فشار ترکیده و به اجزاء سازنده پمپ آسیب وارد میکنند. بنابراین برخی مدلهای باکیفیت واترجت صنعتی با مخزن آب محافظ ارائه میشوند که این مخزن با برخورداری از ظرفیت کوچک نقش تعدیل کننده نوسانات فشار آب ورودی و جلوگیری از ایجاد حباب در پمپ را بر عهده دارد.
بنابراین تضمین طول عمر بلند واترجت صنعتی به ویژه پمپ دستگاه و دستیابی به یک سطح تمیز پس از عملیات شستشو با جت واتر در گرو استفاده از آب تمیز قابل شرب و فیلترهای باکیفیت است و بسته به درجه سختی آب فیلترها باید هر چند وقت یکبار تعویض شوند.