اساس عملکرد انواع واترجت بر پایه پمپ آن ها می باشد. پمپ ها تجهیزاتی هستند که فشار آب یا مایعات دیگر را افزایش می دهند. پمپ تعبیه شده در یک دستگاه واترجت به وسیله یک موتور الکتریکی و یا موتور دیزلی شروع به کار کرده، به طوری که به آب ورودی فشار اعمال می کند و آن را به سمت نازل خروجی هدایت می نماید. پمپ ها و از جمله پمپ واترجت در انواع گوناگونی طراحی و ساخته شده اند و هر یک دارای ویژگی ها و مزایای مخصوص به خود می باشد. در این مقاله به بررسی پمپ واترجت صنعتی پرداخته می شود.
پمپ واترجت صنعتی از نوع جا به جایی مثبت
پمپی که در تمامی شوینده های فشارقوی مورد استفاده قرار می گیرد، از نوع جا به جایی مثبت است. پمپ واترجت حجم مشخصی از مایع را در خود به دام می اندازد و به طور مستقیم در فضای بسته به آن فشار وارد می کند. در پمپ جا به جایی مثبت دهانه قسمت مکش بزرگ تر بوده و دهانه خروجی باریک تر می شود، در نتیجه این پمپ قادر است آب ورودی کم فشار را به فشار بالا برساند. هنگامی که دهانه مکش باز می گردد، آب وارد پمپ شده و از دهانه خروجی تخلیه می گردد. پمپ های جا به جایی مثبت می توانند به میزان قابل توجهی دبی آب را ثابت نگه دارند، بدون آن که نیازی به در نظر گرفتن فشار آب باشد. ساختار پمپ های جا به جایی مثبت به گونه ای است که دهانه خروجی آن نباید بسته شود. چون در این صورت آب فشار قوی راه خروج نخواهد داشت. در نتیجه به اجزای پمپ آسیب رسیده و حتی ممکن است قطعاتی از پمپ دچار شکستگی گردد. در واترجت ها با رها کردن ماشه تفنگی دهانه خروجی بسته می شود و برای این که از آسیب رسیدن به اجزای پمپ واترجت و دیگر اجزای دستگاه جلوگیری شود، دستگاه به سیستم قطع کن مجهز شده است تا به این طریق آب به مسیر ورودی بازگردد. پمپ های جا به جایی مثبت در مدل های مختلفی ساخته شده اند که نوع رفت و برگشتی آن در انواع واتر جت مورد استفاده قرار می گیرد.
پمپ واترجت جا به جایی مثبت رفت و برگشتی
پمپ رفت و برگشتی یکی از انواع پمپ های جا به جایی مثبت است که به صورت چرخشی و دوره ای عمل می کند و از یک سیستم رفت و برگشتی تکرار شونده در فواصل منظم بهره می گیرد. حرکت رفت و برگشتی مایع به وسیله چرخش میل لنگ های موجود در پمپ صورت می گیرد. پمپ واتر جت جا به جایی مثبت رفت و برگشتی دارای بیشترین بازدهی می باشد. پمپ واترجت برای تولید آب فشار قوی با حجم کم بسیار مناسب است. هم چنین یک یا چند شیر کنترلی یک طرفه در بخش ورودی و خروجی تعبیه شده است. آب از شیر ورودی وارد پمپ شده و به سمت شیر خروجی حرکت می کند که پس از حرکت به سمت خروجی دریچه ورودی بسته شده و بدین ترتیب مانع از ایجاد جریان معکوس آب می شود. پمپ های رفت و برگشتی در انواع مختلفی ارائه شده اند که متداول ترین آن پمپ پلانجری می باشد.
پمپ رفت و برگشتی پلانجری
در ساختار اغلب واترجت ها پمپ رفت و برگشتی پلانجری به کار رفته است. در این نوع از پمپ یک پلانجر استوانه ای در یک محفظه بسته حرکت نموده و آب را درون این محفظه تحت فشار قرار می دهد. پلانجر با سرعت ثابت و به صورت پیوسته از میان سیال عبور می کند و آن را به سمت دریچه خروجی هدایت می نماید. این حرکت با چرخش میل لنگ ها به وجود می آید. هنگامی که پلانجر موجود در پمپ واترجت رو به عقب حرکت می کند، دریچه ورودی باز شده و آب با فشار کم و حجم زیاد به درون پمپ مکش می شود. سپس با حرکت رو به جلوی پلانجر، دریچه ورودی بسته شده، فشار آب زیاد و حجم آن کم می شود. در این زمان دریچه خروجی نیز باز شده و آب به آن سمت هدایت می شود. به دلیل یک طرفه بودن شیرهای ورودی و خروجی امکان برگشت آب و در نتیجه آسیب دیدن پمپ وجود ندارد.
مزیت های پمپ جا به جایی مثبت رفت و برگشتی
استفاده از پمپ های پلانجری در دستگاه های واتر جت صنعتی مزیت های بسیاری به همراه دارد، به طوری که کیفیت بالای عملیات شستشو، سهولت کاربری و ایمنی را برای مصرف کنندگان به ارمغان می آورد. هدف از به کارگیری شوینده فشارقوی دستیابی به کیفیت مطلوب شستشو می باشد و این هدف با به کارگیری پمپ واتر جت مناسب محقق می شود. چند مورد از مهم ترین مزیت های پمپ واترجت جا به جایی مثبت عبارتند از:
فشار بالا
یکی از قابلیت های بزرگ پمپ های جا به جایی مثبت پلانجری ، تولید آب با فشار زیاد می باشد که واترجت را به وسیله ای دارای کاربردهای فراوان و متنوع تبدیل می کند. علاوه بر این فشار خروجی واترجت با پمپ پلانجری قابل تنظیم است.
جریان مناسب
پمپ پلانجری فرصتی برای صرفه جویی در مصرف آب فراهم می آورد زیرا می تواند به صورت ترکیبی عمل نماید، به این معنا که قادر است آب با جریان های متداول را به آب فشار بالا تبدیل کند یعنی هم زمان با حجم آب مناسب آب، با فشار زیاد تولید می شود. این پمپ ها برای مصارفی که نیاز است میزان جریان آب ثابت باشد، بسیار مناسب هستند.
بازدهی بالا
پمپ های جا به جایی مثبت به ویژه پمپ پلانجری نسبت به پمپ هایی با کارایی مشابه دارای بازدهی و راندمان زیادی بوده و بنابراین در مصرف انرژی صرفه جویی می کنند. بنابراین پمپ واتر جت صنعتی که از نوع پلانجری بوده سبب افزایش کیفیت و کارایی دستگاه می گردد.