نقش نظافت کارآمد زمین در حفظ استانداردهای سطح بالای بهداشت چیست؟ هنگامی که نیاز به تمیز کردن زمین در چنین سطح استاندارد بالایی مطرح می‌باشد، مهم‌ترین ملاحظاتی که باید در نظر گرفته شوند، کدامند؟ چه فضاهایی پرخطر فرض می‌شوند و سرویس‌دهنده خدمات چگونه باید مناسب‌ ترین تجهیزات و مواد شیمیایی را برای نظافت این مناطق انتخاب نماید؟ در این مقاله سعی داریم تا با پاسخ به این سوالات، به تبیین بیشتر اهمیت استفاده از سیستم های مکانیزه نظافت صنعتی نظیر اسکرابر و سوییپر بپردازیم.

اهمیت نظافت در مراکز درمانی

تمیز کردن فضای وسیع، جزو چالش های روزانه‌ ای است که تیم تدارکات بیمارستان‌ با آن مواجه هستند. هر روز هزاران متر مربع زمین باید در سطح استاندارد بالایی از بهداشت نظافت شود. به همین دلیل تمیز نمودن ساختمان‌های خدمات درمانی باید توسط اپراتورهای حرفه‌ای با تجهیزات مناسب صورت گیرد. ساختمان‌های مراکز درمانی به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام نیازمند سطح متفاوتی از نظافت بهداشتی می‌باشند. این بخش‌ها از دفاتر اداری آغاز می‌شوند که به نظافتی در سطح یک ساختمان معمولی نیازمند هستند و پس از آن بخش‌های ارائه دهنده خدمات پزشکی مطرح می گردند که نظافت بهداشتی آنها باید در سطح بالاتری انجام گیرد و در آخر مناطق بسیار حساسی همچون واحدهای جراحی قرار دارند که خطر وجود هر نوع آلودگی در آنها باید بطور کلی حذف گردد. بنابراین برای هر بخش باید برنامه نظافت ویژه ای در نظر گرفته شود تا از بیماران محافظت شده و از سرایت آلودگی از یک بخش به بخش دیگر جلوگیری شود.
نظافت، اولین حلقه از زنجیره بهداشت می‌باشد. باقی ماندن دائمی در سطح بالاتری از بهداشت مورد نیاز هر بخش، چالش همیشگی مراکز درمانی می‌باشد. حال آنکه با توجه به نوع کار و شرایط محیطی، وضعیت پاکیزگی در این مراکز، با کوچکترین اهمال و کم توجهی و حتی وقفه کوتاه مدت در امر شستشو و نظافت به سرعت می‌تواند از حالت مطلوب و استاندارد خارج شود.

کلیه فعالیت‌های نظافتی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیازمند کار سخت توسط اپراتورهای حرفه‌ای است و بخش مهمی از هزینه‌ های جاری این مراکز را تشکیل می‌دهد. همانند هر جای دیگری تلاش برای کاهش هزینه‌ ها از اولویت‌های اصلی مدیران مراکز درمانی می‌باشد. یکی از روش‌های کارآمد بهینه‌سازی هزینه‌ها در این مراکز استفاده از تجهیزات نظافت صنعتی همچون دستگاه‌های اسکرابر و سوییپر برای شستشوی سطوح وسیع می‌باشد. استفاده از کف‌شوی صنعتی و سوییپر بازده و سرعت عملیات نظافت را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد و از لحاظ ایمنی برای بیماران و همراهان آنها و همچنین کادر درمانی مناسب‌ تر خواهد بود. علاوه بر این زمین شسته شده توسط دستگاه اسکرابر بلافاصله خشک می‌شود و همچنین خشک شدن سریع زمین از لحاظ بهداشتی نیز مزیت عمده‌ای به شمار می‌آید؛ زیرا اغلب میکرو ارگان ها در محیط‌ های مرطوب بهتر رشد کرده و گسترش می‌یابند.

اغلب بیماران درباره پاکیزگی بیمارستان یا درمانگاه بسیار حساس هستند. در حقیقت، بیمارانی که مجبورند برای عمل جراحی یا سایر روند ‌های درمانی در بیمارستان بستری شوند، غالبا نگران هستند که آیا امکانات مورد استفاده آنها در محیط درمانی به اندازه کافی پاکیزه می‌باشد یا نه. به طورکلی بیماران و خانواده‌های آنها به مسائل بهداشتی توجه زیادی نشان می‌دهند و استفاده از دستگاه‌های مکانیزه نظیر سوئیپر و اسکرابر می‌تواند رضایت خاطر آنها را به شکل مطلوب‌ تری تأمین نماید. در حقیقت، به کار بردن دستگاه‌های کف شوی صنعتی و سوئیپر در کنار سایر ابزارهای کارآمد نظافت، به افراد حس مثبتی درباره پاکیزگی و بهداشت محیط می‌بخشد به ویژه آنکه بسیاری از بیماران وضعیت ظاهری زمین و سایر سطوح را بعنوان معیاری اساسی در ارزیابی میزان پاکیزگی محیط درمانی در نظر می‌گیرند.

چگونه می‌توان مناسب‌ترین تجهیزات و مواد شیمیایی پاک‌کننده را انتخاب نمود؟

اصلی‌ترین نکاتی که مدیران مراکز درمانی هنگام انتخاب تجهیزات و مواد پاک‌کننده نظافت زمین باید در نظر بگیرند عبارت است از میزان بازده و بهره‌وری که رسیدن به سطح بهداشت و پاکیزگی مورد نظر را تضمین نماید. البته فاکتورهای دیگری نیز باید مورد توجه قرار گیرند: طراحی دستگاه‌ها، سطح صدای پایین، قابلیت حرکت در جهات مختلف، سهولت استفاده، میزان مصرف انرژی و آب. در مورد محصولات شیمیایی نیز مواردی همچون ایمنی کارکنان، سازگاری با زمین، سهولت کاربرد مطرح می‌گردند.
همچنین باید بررسی گردد که دستگاه‌های نظافت صنعتی و محصولات پاک‌کننده شیمیایی انتخاب شده برای انواع سطوح زمین موجود در یک ساختمان درمانی خاص مناسب هستند یا نه. ابعاد و وزن دستگاه‌ها نیز به لحاظ تطابق با اندازه درب‌ها و ظرفیت آسانسورها و … حائز اهمیت می‌باشند.

دستگاه‌های نظافت صنعتی کارآمد

دستگاه‌های نظافت صنعتی متنوعی برای پاسخگویی به نیازهای بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها وجود دارند که از میان آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود :

اسکرابر

انواع اسکرابرهای دستی و سرنشین دار گزینه‌های مناسبی برای کاربرد در عملیات شستشوی مراکز درمانی و بهداشتی به شمار می‌آیند. دستگاه‌های کف‌شوی صنعتی به سیستم پاشش محلول آب و مواد پاک‌کننده مجهز می‌باشند که امکان استفاده از حداقل ماده پاک‌کننده را برای اپراتور فراهم می‌نمایند و در عین حال از قدرت بالایی برای تمیز کردن نواحی بسیار آلوده برخوردار هستند. اغلب مدل‌های زمین شور صنعتی دارای مود (حالت) بی‌صدا می‌باشند که انجام عملیات نظافت در نواحی حساس به صدا را امکان‌پذیر می‌نماید. بعلاوه استفاده از اسکرابر میزان مصرف آب را به حداقل رسانده و بعلت وجود تی جاذب آب در طراحی این دستگاه، عملیات خشک شدن زمین نیز همراه با شستشوی آن صورت می‌گیرد. بهینه‌سازی مصرف آب و مواد شیمیایی شوینده هزینه‌ کلی نظافت را کاهش می‌دهد. از سوی دیگر هر چه میزان آب کمتر باشد محیط رشد میکروارگان ها محدودتر شده و کاهش مواد شوینده به نفع محیط زیست می‌باشد.

کفشوی بیمارستانی

مدل‌های خاصی از اسکرابرها که با نام تجاری noBAC عرضه می‌شوند به طور ویژه برای بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مطب پزشکان و سایر ساختمان‌های نیازمند سطح بالای بهداشت طراحی شده اند و کف شوی بیمارستانی نام دارد. ترکیب ویژه‌ای از مواد در ساخت مخازن آب تمیز و آب کثیف این مدل از دستگاه‌های کف‌شوی بکار رفته است. پلی اتیلن غنی شده با افزودنی‌های آنتی‌باکتریال و غیرارگانیک به نحو چشمگیری از رشد میکروب ها داخل درزهای باریک، خلل و فرج های بسیار کوچک و سطوح زبر و ناهموار جلوگیری می‌نماید. در نتیجه جایی برای رشد و تکثیر باکتری‌ها باقی نمانده و کاملا از بین می‌روند. استفاده از این تکنولوژی در اسکرابرها بهداشت مخازن آب تمیز و کثیف را در داخل و خارج به نحو قابل توجه بهبود می‌بخشد و تا زمانی که مخزن قابل استفاده است این قابلیت آنتی‌باکتریال در آن وجود دارد. از سوی دیگر ترکیب پلی اتیلین و افزودنی‌های بکار رفته حتی از لحاظ کاربرد در کنار مواد خوراکی نیز ایمن می‌باشد و با هر نوع ماده شیمیایی پاک‌کننده سازگار بوده و هیچ واکنش مضری ندارد. مخازن ساخته شده با تکنولوژی noBAC کاملا بی‌خطر هستند و از نیروهای خدماتی در برابر باکتری‌ها پرخطر محافظت می‌نمایند. تولید، کاربرد و بازیافت این مخازن به هیچ عنوان به محیط زیست آسیب نمی‌رساند.

سوییپر ها

یکی دیگر از پرکاربردترین دستگاه‌های نظافت صنعتی برای بیمارستان‌ها و کلنیک‌ها و به ویژه محوطه بیرونی این ساختمان‌ها سوییپرها هستند. سوییپرها دستگاه‌هایی چندکاره و بی اندازه کارآمد می‌باشند. برای جایگزین کردن وسایل نظافت مرسوم همانند جارو برقی و جاروهای دستی با سوییپر صنعتی دلایل بیشماری وجود دارد. اولین و بهترین دلیل آن است که این دستگاه بسیار کارآمد بوده و می‌تواند فضای وسیعی را پوشش دهد. سوییپرها بسیار پرسرعت هستند و در نتیجه برای نظافت سریع و بی وقفه مکان‌های پر رفت و آمد که پیوسته در معرض آلودگی و کثیفی می‌باشند، انتخاب بسیار مناسبی خواهند بود.

سوییپرها همانند اسکرابرها در ابعاد متفاوتی عرضه می‌گردند و پاسخگوی نیاز افراد در هر سطحی می‌باشند. طراحی این دستگاه علی رغم کارایی بالای آن، ساده بوده و از اصول جاروب کردن سنتی پیروی می‌کند. در این دستگاه به جای سر جارو از برس‌های چرخانی استفاده می‌گردد که بر سطح زمین حرکت کرده و آلودگی‌ها را به سمت مخزن دستگاه هدایت می‌کنند. سوییپر ها قادر به جمع آوری انواع آلودگی های جامد شامل خرده شیشه، برگ، چمن، براده‌های فلزی، کاغذ، ته سیگار، قوطی های کوچک و … می‌باشند.
سوییپر ها بطور ویژه برای کاربرد در فضاهایی طراحی شده اند که به هر علت استفاده از آب در آنها مناسب نیست و یا به سادگی خطرناک می‌باشد. بدون شک یکی از این امکان، مراکز درمانی می‌باشند که وجود هرگونه رطوبت در آنها منجر به رشد و تکثیر میکروارگانها می گردد. از سوی دیگر برخی از مدل‌های سوییپر مجهز به سیستم ضد گرد و خاک می‌باشند . در این گونه مدل‌ها دریچه‌ای بر روی برس‌های جانبی دستگاه تعبیه شده است که گرد و خاک را قبل از پخش شدن در هوا به داخل مخزن مکش می‌نماید. اهمیت وجود چنین امکاناتی برای جلوگیری از ایجاد حساسیت و هرگونه ناراحتی ریوی در بیماران بر هیچ‌کس پوشیده نمی‌باشد. قدرت مانور بالای دستگاه و طراحی ویژه آن امکان دسترسی به نقاط دشوار و نظافت آنها را فراهم می‌نماید.
با توجه به موارد ذکر شده، داشتن درک روشنی از نیازها بر حسب سطح بهداشت، بازده پاکیزگی، سومندی و کنترل هزینه ها تنها مسیر پیش‌روی مدیران مراکز درمانی برای غلبه چالش روزانه نظافت محیط کارشان می باشد. و در این میان دستگاه‌های نظافت صنعتی پیشرفته می‌توانند به شکل قابل توجهی کمک کننده باشند.